متخصصان مشاوره کودک در اصفهان، دراین مقاله به شما در ارتباط با ایجاد اعتماد به نفس در کودکان و مهارت های ارتباطی موثر بین والدین و فرزندان، راهکار های مفیدی ارائه می دهند.
چگونه اعتماد به نفس در كودكان نو پا شكل می گیرد؟
در سنین قبل از مدرسه مهم ترین جنبه، پذیرفته شدن (توسط والدین وهم سالان)، توانایی های فكری (توانایی یادگیری وحل مشكلات) و كفایت فیزیكی می باشد. در دوران مدرسه مهم ترین جنبه ها توانایی ورزش، ظاهر، عملكرد تحصیلی وپذیرش توسط همسالان می باشد.
بنابراین كار اصلی والدین كمك به كودک، در جهت پرورش مهارت هایی است كه بتوانند در بهترین توانایی های خود به موفقیت برسند. در این جا به راه هایی كه می توانند منجر به تقویت اعتماد به نفس مثبت در كودكان شوند اشاره می كنیم:
- علایق و توانایی های كودك خود را تشویق كنید.
- موفقیت ها و پیشرفت های طبیعی كودك را تشخیص بدهید.
- كودك خود را به تصمیم گیری تشویق كنید.
- اجازه بدهید كودك گاهی مخاطره كند (ریسك كند).
- به كودك خود مسئولیت بدهید.
- انتظار نداشته باشید كودك تان همیشه كارها را درست انجام دهد.
- بازخوردهای منفی را محدود كنید.
- به كودك خود وعده ای ندهید كه نتوانید آن را انجام دهید.
- به كودك خود مهارت های اجتماعی را آموزش دهید.
اهمیت ارتباط پدر و مادر
تعارضات مكرر و شدید والدین قطعا به كودكان آسیب می رساند. بنابراین برای بهبود رفتار فرزندان باید ارتباط پدر و مادر نیز بهبود یابد.
برخی از موارد ارتباطی می تواند به شما در این زمینه كمك كند:
یكی از راه ها برای افزایش ارتباط میان همسران و هم چنین ارتباط موثر با فرزندان، افزایش زمان تفریح آن ها است. در واقع میزان تفریحات مشترك زوج ها یكی از عوامل است كه رضایت زناشویی را افزایش می دهد. بنابراین ابتدا باید هردو، برای فعالیت ها ی تفریحی زمان صرف كنید. برای این كار می توانید تعدادی از فعالیت ها را فهرست كنید و فعالیت هایی را كه مورد علاقه ی مشترك هر دو نفر شماست، انتخاب نمایید. زمانی كه شما از فعالیتی لذت می برید، در فرزند شما نیز تاثیر خواهد داشت. در كنار این فعالیت ها سعی كنید راه هایی برای سازگاری با تعارضات پیدا كنید. مثلا هنگامی كه احتمال می دهید درباره موضوعی با همسرتان به توافق نرسید و در آن زمان فرزندتان نیز حضور دارد، به دلیل احتمال بروز كشمكش از هم دیگر دور شوید.
البته با وجودی كه مشاهده ی تعارضات شدید برای كودك مضر است، ولی مشاهده ی این كه والدین گاهی در مورد یك موضوع با یك دیگر توافقی ندارند می تواند برای كودك مفید باشد. مهم چگونگی برخورد والدین با مشكلات و تعارض ها است. كودك در هنگام بروز اختلاف مهارت های آرام سازی خود و دیگری، سازگاری و حل تعارض را از آن ها یاد می گیرد. موضوع دیگر این است كه پدران باید در زندگی كودك فعال باشند و خود را از پرورش و تربیت كودك كنار نكشند.
شبكه ارتباطی جامعه
به نظر می رسد كه در زندگی امروز، خانواده ها كمتر با جامعه و همسایگان خود ارتباط دارند، برخلاف نسل گذشته كه خانواده ها برای یك دیگر حامی بوده و از نظر هیجانی به هم نزدیك بودند. تحقیقات نشان داده اند كه هر چه خانواده ها بیشتر از همه جدا می شوند، مشكلات خانواده بیشتر می شود. به عنوان یك والد، شما به چنین حمایت هایی نیازدارید.
مهارت های ارتباطی موثر بین والدین وفرزندان
به گفته ی متخصصان مشاوره کودک دراصفهان، ارتباط ضعیف میان والدین، مشكلات رفتاری فرزندان را بیشتر می كند و بروز مشكلات رفتاری در كودكان می تواند باعث بروز بیشتر اختلاف میان پدر و مادر شده و رابطه ی آن ها باز هم ضعیف تر شود. در واقع یك سیكل معیوب ایجاد می گردد. بنابراین والدین باید برای بهبود بخشیدن مهارت های خود تلاش بیشتری داشته باشند. برخی از مشكلاتی كه بین والدین پیش می آید از قرار زیر است:
مش 1: بی توجهی والدین نسبت به یك دیگر.
مكالمه ای كه در آن بی توجهی باشد، معمولا مكالمه مرتب قطع می شود و به خاطر سوء تفاهمات مرتب بحث می شود و یا انتقاد می شود.
راه حل:
– یك شنونده ی خوب باشید. اكثر مردم می توانند اختلاف عقاید و عدم توافق را بپذیرند تا زمانی كه احساس كنند عقیده ی آن ها نیز شنیده و درك شده است.
-گوش بدهید و درك كنید. سعی كنید موضوع را از نقطه نظر شخص مقابل بفهمید. شما حق دارید موافق نباشید ولی نظر خود را فقط بعد از اتمام صحبت شخص مقابل بیان كنید.
-منعكس ساختن و خلاصه كردن. یك راه مفید برای این كه شخص مقابل بداند شما واقعا گوش داده اید آن است كه در طول مكالمه جملاتی بگویید كه نشان دهد كه شما واقعا به آن چه گفته شده توجه نشان داده اید. روش دیگر آن است كه بدون این كه قضاوت كنید تمام گفته های شخص را به طور خلاصه بیان كنید.
-روشن ساختن. وقتی در مورد آن چه كه فرد دیگر صحبت می كند، سوالاتی می شود تا مفهوم آن روشن تر گردد، در واقع شما درك بیشتری از مطلب پیدا كرده و بهتر گوش داده اید.
-استفاده از زبان بدن. زبان بدن شما می تواند در مورد این كه شما چقدر به آنچه كه گفته می شود علاقه دارید، اطلاعات زیادی بدهد. بعضی راه های بیان علاقه از طریق زبان بدن عبارتند از برقراری ارتباط چشمی، نشان دادن چهره ی علاقمند در صورت (چهره)، تكان دادن سر به منظور نشان دادن موافقت با صحبت های شنیده شده و اجتناب از تظاهرات منفی صورت.
مشكل 2: انحصاری كردن مكالمه
زمانی كه یك شخص مكالمه را انحصاری و یك طرفه می كند، یعنی یك نفر حرف می زند و به دیگری فرصت حرف زدن یا پاسخ دادن نمی دهد. ادامه ی چنین ارتباطاتی بسیار مشكل است و در نهایت مكالمه ناموفق خواهد شد.
راه حل:
افرادی كه مكالمه را انحصاری می كنند، خیلی پرحرف و برونگرا هستند. اگر از این گونه افراد هستید باید مرحله به مرحله سعی كنید به دیگری نیز فرصت مشاركت دهید. برای این كار باید از سوال های باز پاسخ استفاده كنید كه معمولا با كلماتی مثل چگونه، چه زمان، چه خبر، چرا شروع می شوند، زیرا به این سولات فقط با بله یا خیر نمی توان جواب داد. در نتیجه شخص مقابل تشویق به بیان نقطه نظرات خود می گردد.
مشكل سوم 3: كناره گیری و سكوت
راه حل: صحبت كنید، اگر نگران هستید كه گفتگوی شما به مشاجره تبدیل شود، بدانید به جای كناره گیری می توانید بیاموزید با شناخت احساسات و ابراز احساسات و عقاید خود، می توانید از بروز خشم جلوگیری نمایید.
مشكل 4: زود و یك طرفه قضاوت كردن
راه حل: در گوش دادن به عقاید و اظهارات دیگران ذهنِ بازی داشته باشید، از تحقیر كردن شخص دیگر به خاطر داشتن عقیده ای متفاوت بپرهیزید. به جای حمله كردن به او، نظر او را بشنوید و نظرات خود را نیز با او در میان بگذارید. به یاد داشته باشید بسیاری از راه حل های مناسب از ابتدا وجود ندارند و در هنگام گفت و شنود ها شكل می گیرند.
مشكل 5: برگشتن به مشكلات گذشته در زمان بروز اختلاف
بعضی افراد در طول مشاجرات، مشكلات گذشته را دوباره بیان می كنند و این باعث می شود كه شخص مقابل احساس كند كه هیچ گاه به خاطر مشكلات گذشته بخشیده نخواهد شد و این باعث شكل گیری احساسات منفی می گردد.
مشكل 6: تمركز كردن روی این كه چه كسی مقصر است
سرزنش كردن و مقصر دانستن معمولا منجر به صدمه زدن به احساسات می شود و هیچ راه حلی برای مشكلات نمی باشد. تا آن جا كه می توانید از این كار دوری كنید.
مشكل 7: شكایت كردن از یك دیگر به شكل متقابل
وقتی كه شخصی از شما شكایتی می كند، یك واكنش شایع این است كه شما نیز در مورد كارهای او از وی شكایت نمایید. در واقع در این مدل، فرض بر این است كه بهترین دفاع، یك حمله ی خوب است. اما در این صورت متاسفانه به جای حل مشكل منجر به جر و بحث خواهد شد.
مشكل 8: خواندن ذهن
بعضی از افراد فكر می كنند كه می دانند طرف مقابل شان به چه چیز فكر می كند و به این ترتیب خود را بی نیاز از گوش كردن به دیگری فرض می كنند. این موضوع به گفتگو آسیب می زند. اگر به دیگری گوش نسپارید و از او سوال نپرسید، هیچگاه نمی توانید مطمئن باشید كه شخص مقابل به چیز فكر می كند. این موضوع باعث می شود شخص مقابل در موضع دفاعی قرار گیرد.
راه حل: در طول مكالمه به خصوص زمانی كه درجاتی از تعارض نیز وجود دارد، فقط در مورد احساسات و نظرات خودتان صحبت كنید و اجازه دهید كه دیگران هم عقاید خود را بیان كنند.
مشكل 9: بی احترامی و تحقیر كردن
متاسفانه مردم برای كسانی كه دوست شان دارند، در مقایسه با غریبه ها، احترام كمتری قائلند.
راه حل: مودب باشید و از پیام هایی كه با من شروع می شوند (جملات من) استفاده كنید. سعی كنید به جای تخلیه احساسات، بیاموزید كه احساسات و نظرات خود را بیان كنید. استفاده از پیام هایی كه با من شروع می شوند، احساسات و نیازهای شما را انتقال می دهد، ولی استفاده از پیام هایی كه با تو شروع می شوند (جملات تو) اغلب همراه سرزنش و انتقاد فرد دیگر می باشند. (مثال: من از این كه دیر می آیی ناراحت می شوم.» به جای اینكه «تو به من توجهی نداری و دیر می آیی)».
مشكل 10: پیام های متناقض
زمانی كه پیام های كلامی و غیر كلامی در تعارض باشند، مانع از تعبیر و تفسیر توسط شخص مقابل می شوند. تحقیقات نشان می دهند كه مردم به پیام های غیر كلامی ارزشی برابر یا بیشتر از پیام های كلامی می دهند. بنابراین ارتباطات غیر كلامی نیز از اهمیت زیادی برخوردار هستند.
راه حل: مطمئن باشید كه ارتباط كلامی و غیر كلامی شما با هم انطباق دارند. زبان غیر كلامی مثبت شامل تظاهرات چهره (مثل لبخند زدن)، زبان بدن (لمس كردن) و لحن صدا (مثلا گرم و شاد بودن) می باشد.
كنترل استرس در زندگی خود و تاثیر آن بر کودکان
برای كنترل استرس در زندگی راه كارهای زیر را انجام دهید:
1) موضوعات و موقعیت هایی را كه در شما استرس ایجاد می كند، بشناسید.
2 ) یاد بگیرید كه خود را آرام كنید.
3) روش حل مشكل را بطور موثر یاد بگیرید:
الف- خود را آرام نگه دارید.
ب- مشكل را بطور واضح مشخص كنید.
ج- راه حل های احتمالی را به صورت یك فهرست در نظر بگیرید.
د- راه حل ها را ارزیابی كنید.
ه- راه حلی را كه فكر می كنید بهترین است، انتخاب كنید.
و- راه حل را انجام دهید و نتیجه را ارزیابی كنید.
4) استراحت كافی داشته باشید:
طبق تجارب ما در زمینه ی مشاوره کودک دراصفهان، احساس خستگی بطور مداوم، خود یك مشكل می باشد و منجر به فشار عصبی و نهایتا كاهش صبر و تحمل در ارتباط با كودكان می گردد.
سعی كنید كه یك برنامه ی خواب منظم داشته باشید. اگر در خواب رفتن مشكل دارید، ممكن است نیاز باشد از تكنیك های آرام سازی استفاده كنید. بعضی افراد هستند كه بیش از حد می خوابند، به طوری كه با فعالیت ها ی روزانه ی آن ها این امر، تداخل پیدا می كند. در این صورت این گونه افراد بهتر است كه از افراد متخصص كمك بگیرند.
5) یك رژیم غذایی متعادل داشته باشید: با یك رژیم غذایی متعادل انرژی و سلامت لازم برای عملكرد خوب در برخورد با کودک تان را بدست می آورید. افراد تحت فشار عصبی ممكن است خوراك شان نامنظم شود و این امر باعث یك چرخه ی منفی می گردد.
6 ) ورزش كنید: تحقیقات نشان می دهند كه ورزش غیر از سلامتی فیزیكی، فواید دیگری نیز دارد. مثلا، آزاد شدن بعضی هورمون ها (اندروفین ها) بعد از فعالیت فیزیكی، منجر به احساس خوبی در شخص می گردند.
7) از حمایت و كمك دیگران استفاده كنید: سعی نكنید كارها را به تنهایی انجام دهید به این معنی كه با مردم ارتباط داشته باشید تا بتوانید زمانی كه تحت فشار عصبی هستید با كسی صحبت كنید و یا حمایت كسی را داشته باشید.
8 ) شوخ طبعی را حفظ كنید:
به گفته ی متخصصان مشاوره کودک دراصفهان، زمانی كه مردم تحت فشار عصبی هستند از خنده و شوخی پرهیز می كنند. در حالی كه شوخی كردن یك راه موثر برای كنترل استرس می باشد. خندیدن می تواند در حفظ یك جنبه ی واقعی تر در مورد آن چه كه برای ما اتفاق افتاده كمك نماید. به خصوص زمانی كه یك كودك لجباز دارید بیشتر به خندیدن احتیاج خواهید داشت.
بدون دیدگاه