در این مقاله به موضوع تهیه ی مسکن توسط پسر در دوران ازدواج و کارکرد های برگزاری مراسم جشن ازدواج از دیدگاه متخصصان مشاوره پیش از ازدواج در اصفهان، می پردازیم.
مسکن
تهیه ی مسکن مناسب بر عهده ی پسر است. در دوران عقد از پسر و خانواده ی او انتظار می رود که مسکن مناسبی را تهیه کنند تا در پایان این دوران، عروس و داماد زندگی مشترک و جدید خود را در آن آغاز کنند.
همان گونه که جهیزیه دارای معانی ضمنی است. مسکن نیز معانی استعاری به غیر از واقعیت خود مسکن دارد. خرید مسکن یا استیجاری بودن آن، متراژ، سال ساخت و محلی که مسکن در آن واقع است می تواند واقعیت مسکن را تحت الشعاع قرار دهد. اما ازمسکن معمولا معانی استعاری کمتری برداشت می شود. جهیزیه بیشتر مورد تعبیر و تفسیر قرار می گیرد تا مسکن. با توجه به تجارب ما در زمینه ی مشاوره پیش از ازدواج در اصفهان، موضوعی که در مورد مسکن معمولا مورد توجه و بحث و مناقشه قرار می گیرد محل آن از نظر دوری یا نزدیکی به خانه ی پدری داماد است. برخی از افراد ترجیح می دهند به دلایل اقتصادی یا عاطفی در خانه ی پدری یا نزدیک به خانه ی پدری سکنی گزینند. معمولا عروس و خانواده ی عروس در قبال چنین تصمیمی واکنش نشان می دهند و یا حتی اگر واکنش هم نشان ندهند از این امر چندان راضی نیستند.
سکونت در خانه ی پدری داماد معمولا عواقبی را برای خانواده ی جدید به دنبال خواهد داشت. اولین مسئله ای که ایجاد می شود کم رنگ شدن استقلال خانواده ی جدید است. سکونت، در خانه ی پدری برای پسر بیشتر به معنای وابستگی به پدر و خانواده ی اصلی، برداشت می شود. سکونت در خانه ی پدر به معنای عدم جدایی از پدر و محیط فیزیکی خانه برای پسر است. یعنی مردی که هنوز از پدر خود جدا نشده است و این به معنای وابستگی است.
سکونت در خانه ی پدری یا نزدیک به خانه ی پدری در صورتی که به دلیل وابستگی اقتصادی یا وابستگی عاطفی پسر به پدر یا مادر باشد، مخرب ترین نتایج را در پی خواهد داشت. پسری که به استقلال اقتصادی یا استقلال عاطفی نرسیده باشد اصولا برای تشکیل خانواده صاحب صلاحیت نیست و فرد نامناسبی برای ازدواج است. تحقیقات نشان می دهد که وابستگی عاطفی یا اقتصادی یکی از همسران به خانواده ی اصلی یکی از عوامل پیش بینی کننده ی طلاق است (گلدریک).
دومین مسئله ای که سکونت در خانه پدری یا نزدیک به خانه پدری باعث خواهد شد افزایش تعاملات عروس به عنوان یک عضو جدید با دیگر اعضای خانواده ی داماد است. روابط این عضو جدید هرچه به آرامی با دیگر اعضا شکل بگیرد تعارضات و مشکلات کمتر خواهد بود و طبیعتا برای حل تعارضات فرصت بیشتری وجود دارد. درصورتی که تعاملات به حداکثر برسد احتمال حل تعارضات کاهش خواهد یافت. با افزایش تعارضات و عدم حل آن ها رابطه ی عروس با خانواده ی داماد تخریب می شود و رابطه ی عروس و داماد نیز متاثر خواهد شد.
همان طور که بیان شد، دو مسئله ی اصلی در مورد سکونت در خانه ی پدری داماد برای خانواده ی جدید مطرح است اول وابستگی عاطفی یا اقتصادی داماد به خانواده ی اصلی خود و دوم تعارضات عروس با خانواده ی داماد است. در مورد محل سکونت عروس و داماد، از نظر متخصصان مشاوره پیش از ازدواج در اصفهان، وجود فاصله ای مناسب هم از خانواده ی داماد و هم از خانواده ی عروس بهترین گزینه است. سکونت در خانه ی پدری داماد یا عروس به نظر می رسد مشکلات و مسائل متعددی را به دنبال خواهد داشت و تنها در شرایط استثنایی قابل بررسی است.
جشن ازدواج
جشن ازدواج یکی از مراسم های اصلی ازدواج است که برخی به آن بسیار اهمیت می دهند و برخی دیگر به آن با بدبینی نگاه می کنند و درصدد حذف یا کاستن از آن هستند. برگزاری مراسم ازدواج کارکردهای متفاوتی دارد. مهم ترین کارکرد مراسم ازدواج، رسمیت بخشیدن به ازدواج و زندگی مشترک عروس و داماد است. دومین کارکرد مراسم ازدواج، رقابت اجتماعی یا همان چشم و هم چشمی است. چه کسی جشن مجلل تری برگزار کرده است؟ چه کسی غذای بهتری داده است؟ چه کسی تعداد بیشتری را دعوت کرده است؟! و… سومین کارکرد مراسم ازدواج، تبادل هدایا به منظور تاکید بر انسجام اجتماعی است. معمولا در مراسم های مختلف هدایایی بین عروس داماد و خانواده ی عروس و داماد و خویشاوندان این دو تبادل می شود که بیانگر انسجام اجتماعی و وابستگی اجتماعی است.
جشن ازدواج نیز از آن جا که یکی از مراسم های اصلی ازدواج است همین سه کارکرد را دارد. الف) رسمیت دادن به ازدواج ب) رقابت اجتماعی و ج ) انسجام اجتماعی به وسیله ی تبادل هدایا.
افرادی که به جشن ازدواج نگاه بد بینانه دارند، معمولا به رقابت اجتماعی که در جشن ازدواج رخ می دهد، نظردارند. از آن جا که خواه یا ناخواه در جریان برگزاری جشن ازدواج، رقابت ایجاد می شود، ناراضی هستند و این رقابت را مایه ی اتلاف وقت، انرژی و سرمایه ی افراد و جامعه می دانند و معتقدند که دیگران نیز مجبور می شوند تا در این رقابت شرکت کنند و سلسله ی رقابت تداوم پیدا می کند. ما ضمن تایید این مطلب بر اهمیت «رسمیت بخشی» جشن ازدواج تاکید می کنیم.
به نظر متخصصان مشاوره پیش از ازدواج در اصفهان، بودن جشن ازدواج بهتر از نبودن آن است چرا که با برگزاری جشن و برگزاری همه ی آداب و رسوم مربوط به جشن، رسمیت ازدواج بیشتر می شود و تعهد همسران نیز به تبع آن افزایش می یابد. هرچند تا به حال در جامعه ی ایران تحقیقی مبنی بر این که آیا نرخ طلاق در ازدواج هایی که در دفتر خانه ها بدون مراسم جشن، ثبت می شوند تفاوت معناداری با نرخ طلاق در ازدواج هایی که همراه با مراسم جشن به ثبت می رسند، دارند یا نه، انجام نشده است.
اما به لحاظ نظری به نظر می رسد که آمار طلاق باید در ازدواج های بدون مراسم بیشتر باشد چرا که پیوند اجتماعی و عرفی همسران در این گونه ازدواج ها کمتر است. به نظر می رسد که تجمع مردم در جشن نوعی گواهی و تایید بر رسمیت ازدواج و نیز عاملی برای تثبیت مسئولیت های دو طرف در زندگی آتی است. از این نظر می توان آن را عاملی در استقرار تکالیف زناشویی و ایجاد تعهد جدی دانست.
در جوامع پیشرفته، جشن ازدواج مختصرتر و کم خرج تراز دیگر جوامع برگزارمی شود. شاید دلیل آن این باشد که رقابت اجتماعی در جوامع پیشرفته در سایر بسترهای اجتماعی انجام می شود و جشن ازدواج کم تر توجه افراد را برای رقابت اجتماعی بر می انگیزد. به نظر می رسد هرچه بتوان رقابت اجتماعی را به سایر فعالیت های اجتماعی منتقل کرد، شاهد برگزاری جشن های ساده تر و کم هزینه تر خواهیم بود.
در فرایند ازدواج در فرهنگ ایرانی سه جشن وجود دارد. یکی جشن نامزدی، دیگری جشن عقد و نهایتا جشن عروسی. همان طورکه قبلا در مقالات مربوط به مبحث نامزدی به طور مفصل توضیح داده شد، بهتر است که نامزدی چندان پر سر و صدا نباشد تا در صورتی که افراد خواهان جدایی بودند، ساده تر بتوانند ازهم جدا شوند. بنابر این به نظر می رسد که نبودن جشن نامزدی با فلسفه ی نامزدی بیشتر انطباق دارد و نبودن آن بهتر از بودن آن است.
جشن عقد دومین جشن از جشن های سه گانه ی ایرانی است که از نظر ما بسیار اهمیت دارد. چرا که پیمان های سه گانه ی شرعی، عرفی و حقوقی در این جشن به هم می پیوندند. جشن عروسی، جشن آغاز ازدواج است که البته گاهی با انجام سفر یا ماه عسل نیز جایگزین می شود. برگزاری یکی از این جشن های سه گانه یا بهتر است بگوییم دو گانه، (جشن عقد یا جشن عروسی) با حضور خویشاوندان نزدیک، کافی و مناسب به نظرمی رسد.
بدون دیدگاه